[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Czystość nie prowadzi do pogardy ciała, zawiera w sobie natomiast pewną pokorę ciała
54). Pokora to postawa właściwa wobec każdej prawdziwej wielkości, również wobec
własnej, ale przede wszystkim wobec tej, którą ja nie jestem, a która znajduje się poza mną.
Ciało ludzkie winno być pokorne wobec tej wielkości, jaką jest osoba: jest to prawdziwa i
definitywna wielkość człowieka. Prócz tego ciało ludzkie winno być pokorne wobec tej
wielkości, jaką jest miłość, pokorne, tzn. również podporządkowane jej. Czystość do tego
właśnie się przyczynia. W braku czystości ciało nie jest podporządkowane miłości
prawdziwej, wręcz przeciwnie stara się jej narzucić swoje prawa i poddać ją sobie: samo
użycie cielesne oparte na intensywnym współprzeżywaniu wartości sexus przejmuje wówczas
na siebie istotną osobową rolę miłości i w ten sposób ją właśnie unicestwia. Dlatego potrzeba
pokory ciała.
Powinno ono również być pokorne wobec wielkiej sprawy ludzkiego szczęścia. Jakże
często ciało stwarza tę sugestię, że ono samo posiada klucz do otwarcia jego tajemnicy.
Szczęście utożsamiałoby się wtedy z samą rozkoszą, z sumą przyjemności, którą daje ciało
i sexus we współżyciu kobiety i mężczyzny. Jakże to powierzchowne widzenie szczęścia
przesłania choćby tę prawdę, że kobieta i mężczyzna mogą i powinni szukać swego
doczesnego, ziemskiego szczęścia w trwałym zjednoczeniu, które ma charakter osobowy, bo
opiera się u obojga na gruntownej afirmacji wartości osoby. Tym bardziej zaś może ciało
jeśli nie jest pokorne , podporządkowane pełnej prawdzie o szczęściu człowieka
przesłonić tę ostateczną jego wizję szczęścia osoby ludzkiej w zjednoczeniu z osobowym
Bogiem. W tym sensie należy rozumieć to, co powiedział Chrystus w Kazaniu na górze:
Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądają (Mt 5, 8). Trzeba dodać, że
właśnie prawda o zjednoczeniu osoby ludzkiej z osobowym Bogiem, które w całej pełni ma
się dokonać w wymiarach wieczności, tym pełniej naświetla i tłumaczy również wartość
ludzkiej miłości, wartość zjednoczenia mężczyzny i kobiety jako dwóch osób. Nie bez
znaczenia jest ta okoliczność, że Pismo św. Starego i Nowego Testamentu mówi o
małżeństwie Boga z ludzkością (w narodzie wybranym, w Kościele), a pisma mistyków o
zjednoczeniu małżeńskim duszy ludzkiej z Bogiem.
Przejdzmy teraz do rozważania dwóch elementów cnoty czystości: wstydu i
powściągliwości.
31
Przypisy do rozdziału 'rehabilitacja czystości'
50) Jakkolwiek wszelka kultura tym właśnie różni się od przyrody, że jest dziełem osób,
kultywowanie życia wewnętrznego nazwane tu przez Autora kulturą osoby przesądza
w każdym społeczeństwie zarówno o punktach wyjścia , jak i o punktach dojścia
wszelkich działań kulturotwórczych, w tym także o ich dziejowej i ogólnoludzkiej
doniosłości.
51) Szerzej o perfekcjoryzmie pisał Autor w artykule pt. W poszukiwaniu podstaw
perfekcjoryzmu w etyce.
52) Rozum określa dobro prawdziwe w tym znaczeniu, że jest instancją wydającą
odpowiednie sądy wartościujące lub powinnościowe. Będąc twórcą tych sądów, nie tworzy
jednak ich prawdy; prawdę tę tylko odczytuje. Jedynie też w domniemaniu zgodności
wydawanego sądu z tym, czego sąd dotyczy, rozum gotów jest odnośny sąd wydać i
faktycznie go wydaje. Stąd też przeżycie powinność: ściślej zespolone z przeżyciem
prawdziwości (Osoba i czyn s. 172). Fakt sumienia nie jest tak subiektywny, aby nie był w
pewnej mierze intersubiektywny. W sumieniu [...] dokonuje się owo szczególne sprzęgnięcie
prawdziwość z powinnością, która przejawia się jako moc normatywna prawdy [podkr.
Autora] (tamże s. 161).
53) Z drugiej zaś strony dopiero poprzez miłość, tj. afirmację osoby, staje się czystość
cnotą, moralną sprawnością, zgodnie z określeniem św. Augustyna caritas est forma
virtutum .
54) Często w dyskusjach etycznych, a szczególnie tych, które toczyły się po ogłoszeniu
encykliki Humanae vitae, dążność do czystości czy szerzej do uzgadniania miłości z [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl freetocraft.keep.pl
Czystość nie prowadzi do pogardy ciała, zawiera w sobie natomiast pewną pokorę ciała
54). Pokora to postawa właściwa wobec każdej prawdziwej wielkości, również wobec
własnej, ale przede wszystkim wobec tej, którą ja nie jestem, a która znajduje się poza mną.
Ciało ludzkie winno być pokorne wobec tej wielkości, jaką jest osoba: jest to prawdziwa i
definitywna wielkość człowieka. Prócz tego ciało ludzkie winno być pokorne wobec tej
wielkości, jaką jest miłość, pokorne, tzn. również podporządkowane jej. Czystość do tego
właśnie się przyczynia. W braku czystości ciało nie jest podporządkowane miłości
prawdziwej, wręcz przeciwnie stara się jej narzucić swoje prawa i poddać ją sobie: samo
użycie cielesne oparte na intensywnym współprzeżywaniu wartości sexus przejmuje wówczas
na siebie istotną osobową rolę miłości i w ten sposób ją właśnie unicestwia. Dlatego potrzeba
pokory ciała.
Powinno ono również być pokorne wobec wielkiej sprawy ludzkiego szczęścia. Jakże
często ciało stwarza tę sugestię, że ono samo posiada klucz do otwarcia jego tajemnicy.
Szczęście utożsamiałoby się wtedy z samą rozkoszą, z sumą przyjemności, którą daje ciało
i sexus we współżyciu kobiety i mężczyzny. Jakże to powierzchowne widzenie szczęścia
przesłania choćby tę prawdę, że kobieta i mężczyzna mogą i powinni szukać swego
doczesnego, ziemskiego szczęścia w trwałym zjednoczeniu, które ma charakter osobowy, bo
opiera się u obojga na gruntownej afirmacji wartości osoby. Tym bardziej zaś może ciało
jeśli nie jest pokorne , podporządkowane pełnej prawdzie o szczęściu człowieka
przesłonić tę ostateczną jego wizję szczęścia osoby ludzkiej w zjednoczeniu z osobowym
Bogiem. W tym sensie należy rozumieć to, co powiedział Chrystus w Kazaniu na górze:
Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądają (Mt 5, 8). Trzeba dodać, że
właśnie prawda o zjednoczeniu osoby ludzkiej z osobowym Bogiem, które w całej pełni ma
się dokonać w wymiarach wieczności, tym pełniej naświetla i tłumaczy również wartość
ludzkiej miłości, wartość zjednoczenia mężczyzny i kobiety jako dwóch osób. Nie bez
znaczenia jest ta okoliczność, że Pismo św. Starego i Nowego Testamentu mówi o
małżeństwie Boga z ludzkością (w narodzie wybranym, w Kościele), a pisma mistyków o
zjednoczeniu małżeńskim duszy ludzkiej z Bogiem.
Przejdzmy teraz do rozważania dwóch elementów cnoty czystości: wstydu i
powściągliwości.
31
Przypisy do rozdziału 'rehabilitacja czystości'
50) Jakkolwiek wszelka kultura tym właśnie różni się od przyrody, że jest dziełem osób,
kultywowanie życia wewnętrznego nazwane tu przez Autora kulturą osoby przesądza
w każdym społeczeństwie zarówno o punktach wyjścia , jak i o punktach dojścia
wszelkich działań kulturotwórczych, w tym także o ich dziejowej i ogólnoludzkiej
doniosłości.
51) Szerzej o perfekcjoryzmie pisał Autor w artykule pt. W poszukiwaniu podstaw
perfekcjoryzmu w etyce.
52) Rozum określa dobro prawdziwe w tym znaczeniu, że jest instancją wydającą
odpowiednie sądy wartościujące lub powinnościowe. Będąc twórcą tych sądów, nie tworzy
jednak ich prawdy; prawdę tę tylko odczytuje. Jedynie też w domniemaniu zgodności
wydawanego sądu z tym, czego sąd dotyczy, rozum gotów jest odnośny sąd wydać i
faktycznie go wydaje. Stąd też przeżycie powinność: ściślej zespolone z przeżyciem
prawdziwości (Osoba i czyn s. 172). Fakt sumienia nie jest tak subiektywny, aby nie był w
pewnej mierze intersubiektywny. W sumieniu [...] dokonuje się owo szczególne sprzęgnięcie
prawdziwość z powinnością, która przejawia się jako moc normatywna prawdy [podkr.
Autora] (tamże s. 161).
53) Z drugiej zaś strony dopiero poprzez miłość, tj. afirmację osoby, staje się czystość
cnotą, moralną sprawnością, zgodnie z określeniem św. Augustyna caritas est forma
virtutum .
54) Często w dyskusjach etycznych, a szczególnie tych, które toczyły się po ogłoszeniu
encykliki Humanae vitae, dążność do czystości czy szerzej do uzgadniania miłości z [ Pobierz całość w formacie PDF ]