zywe kamienie berent

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

módlcie dusz� z czyS�cowej udr�ki, wyzwólcie ja�mu�n�! O grosz �ebrz�, o pacierz prosz�!
Podstawia� ch�opiec sw� torb� ja�mu�nicz�, uderza� w dzwonek i wiód� dalej Smierci obwo-
�ywacza. Z ciszy, jak� zostawiali za sob�, zrywa�o si� za nimi gromadne szeptanie pacierza
jak wiatru zaszumienie.
Oto tu� u kramu klejnotów j�knie po raz wtóry zza kiru Smierci:
Wymódlcie dusz� z czyS�cowej udr�ki, wyzwólcie ja�mu�n�!
Ale dominikanin uprzedzi� koScielnego ch�opca i swoj� tu torb� podsun�wszy, czym pr�dzej
w ni� zgarn�� datki pobo�ne.
37
Bo z r�k kobiet u kramu opada�y teraz same zakupione naszyjniki, pierScienie, manele i ka-
mie�mi zdobne opaski biodrowe. Za t� �on ja�mu�n�, nazbyt ju� szczodr� dla duszy w czyS�-
cu tak lichej, a rzucon� na domiar nie do w�aSciwej torby, otrzyma�by mnich niejeden przy-
datek m�owskiego ku�aka - gdyby nie nag�e zatrzepotanie si� tamtej dziewczyny z wiankiem
ró� na czepcu.
Ja nie chc� tej nocy umiera�! - wybuchnie przeraxliwym p�aczem.
Ju� nie modre xrenice, a bia�ka same przelewaj� si� w jej oczach. Za chwil� coS t�y� jej piersi
poczyna, a z�o jakieS mi�� i wykrzywia� twarz we �zach i pocie ca��. Zdar� si� czepiec z wian-
kiem ró�, dziko wywichrzy� si� spod niego w�os p�omienisty. A r�ce tak si� miota� i siepa� na
wsze strony j�y, �e p�kaj� oto w pod�u� w�skie r�kawy, obna�aj�c ca�� cielistoS� ramion.
Nagle oprzytomnieje zaszlochem rzewnym jak przy matce. I rzuci si� mnichowi do nóg.
Diab�ów przep�dx, ojcze kaznodziejo!... Przep�dx szatanów znad g�owy!
Piskiem trwogi okrzykn� si� mieszczki u kramu i rozpierzchn� si�, rozfrun� na wsze strony,
niczym gdy jastrz�b na stado zlata.
Ja chc� �y�! - �ka dziewczyna p�aczem, który i Smier� sam� wzruszy� by zdo�a�. - �y�!...
Tkliwymi r�czkami zatula bos� w �apciu stop� mnicha. �y�!...
Si�gn�� mnich do swej kieszeni przepaScistej po dzwonek Swi�tego Antoniego na z�ych du-
chów przep�aszanie i odzwania d�ugo na wsze strony powa�� sukiennic.
Po czym dxwignie dziewczyn� znad swej stopy, uspokoi, �ycie i szcz�Scie przyobieca. Cze-
peczek ka�e podj�� z wianuszkiem. I powlecze j� za sob�, bardziej teraz miedzian� brod�
podzwaniaj�c nixli torb� kwestarza.
BodajeS! - skl�� go w mySlach niejeden z przyczyny onych ramion dziewki, osobliwie g�ad-
kich.
Szybko iszcz� si� zazwyczaj marzenia kobiet pi�knych. Oto klejnotami z torby mnich j� pew-
nie przystroi za su�tank�. Od stóp do g�owy przyozdobi dla si� jej cia�o jak ten Abimelech Sar�
niep�odn�. Przysposobi� jej dusz� ku temu poeta. Goliard zda� si� jak ta kokosz, gdy jej kania
piskl� spod skrzyd�a nieomal porwie. Wówczas kura �eb jakoS bokiem przechyla, jednym okiem
wyzieraj�c ku górze - �a�osna bardzo w tej desperacji swojej z ciekawoSci� razem.
A rycerz natrz�sa si� oto nad nim pe�nym pogardy kiwaniem g�owy. W roztargnieniu chwili
nie pojmowa� goliard, co w�aSciwie wyrzucaj� mu tak ponuro. A przypominaj�c ledwie przez
pó� wszystko, co przedtem by�o, domySla si�, �e to pewnie napomnienie za opiesza�oS�
w przedsi�wzi�ciach wy�szych. I surowe wezwanie do graalowego szukania. Ju� id�! Za-
wija� si� szczelnie w p�aszcz.
* * *
Lecz oto w sukiennicach mieszaj� si� znów t�umy i cichn� zgie�ki: z dala s�ysze� si� daj�
ko�atki tr�dowatych.
Kup� ci�gnie �ma zarazy. Grzechocze ko�atkami, jak trzeba, postukuje w swe misy cynowe
i wlecze si� w pe�ganiach kalekich. Jeden oto Sród nich, �wawszego snadx ducha, podrywa
si� na kostyrach swoich, skacze jak ta �aba, trzepocze pstrymi �achmanami. I do kobiet si�
wyszczerza. Takie to �ycie mocne w niejednym cz�eku.
38
Rzuca� im, kto dobry, jaki och�ap na drog�: niech podejm�, gdy si� zwlok� - a sam umyka�
czym pr�dzej przed srogim ich fetorem i widoku obrzydliwoSci�. Opustosza�y sukiennice.
Na miejscu pozosta� rycerz tylko. Uczyni� to z nawyku godnoSci, spornej pop�ochom groma-
dy. Z odraz� jednak spogl�da� na te karki ku ziemi dogi�te, na �by owrzodzone i zasz�e szpet-
niejsz� jeszcze biel� zagoje�. A od pysznego p�aszcza rycerza wion�y w one �by jakoweS
m�tne wyobra�enia rozkoszy: odgadywa�y one pó�zwierze, �e tak si� panowie przyoblekaj�
do kobiet. I zagzi�a si� do �ycia p�ochoSci ponura czereda pot�pionych, chwytaj�c si� pazura-
mi p�aszcza zalotnika. Rzek�byS, ta szatanów chmara, za�egnywana przez dominikanina, opa-
d�a oto na ziemi�, rzuca si� na swój �er grzechu, obta�cowuje go ko�em wyjców.
Wyrwa� jednemu z nich kij spod pachy, oczySci� miejsce przed sob�, rozszerzy� ko�o tych dia-
b�ów. A oni otaczaj� go z dala jak te szakale. Na niejednym czubie p�onie mycka czerwona,
a z rozognionej rany pyska szczerz� si� z�biska �ó�te chichotem ur�gliwym. Wyci�gaj� ku
niemu kostyry swoje ni to wid�y piekie�. Przypomnia� s�owa dominikanina sprzed kramu:
komu to, dziS mo�e jeszcze, Smier� si� tym znakiem wró�y?
I w otrz�sie nag�ym przys�oni� obur�cz twarz przed trzecim ju� dziS zwidem czerwonej r�ka-
wicy króla...
WSród tr�dowatych zakot�owa�o si� tymczasem. Co raxniejszy wyskakiwa� z gromady na dr�-
gach swoich. Brat!... Braciszek! - da�o si� s�ysze� z g�by niejednej, której zaraza mowy
jeszcze nie odj�a.
Wst�pi� brat franciszkanin mi�dzy te kaleki i rozstawi nad nimi skrzyd�a habitu.
Srodze was Pan Bóg pokara� za grzechy wasze, bracia tr�dem zdj�ci.
A oni nu�e �asi� mu si� pod ramiona i skomle� za ja�mu�n� litoSciwego dotkni�cia, a bardziej
jeszcze za onym k�sem mi�osierdzia, jaki jest w dobrym s�owie cz�eczyna. Wi�c rzecze im:
Baczcie�, mili, jak�eScie to wy stokrotnie szcz�Sliwsi od Hioba starozakonnego, który za-
palczywoSci gniewu Pa�skiego lamentem si� jeno obwo�ywa� z bar�ogu beznadziei �ydow-
skiej. Dla wasze to, chrzeScijany! Bóg syna swego na m�k� da�, wi�c i na wasze, pomnijcie!
uleczenie: aby si� szcz�SliwoS� jak morze rozla�a, gdy si� pokuta dope�ni.
Dxwiga� si� j�y ku górze te karki doziemne. I ta pe�gaczy chmara, niczym szara�cza za
�erem nieustannie podrywna, spr�a� poczyna szyje ku wejrzeniu górnemu, by chocia� raz
oderwa� oczy od och�apów na Smietniskach.
Takie jest dobrego s�owa mi�osierdzie.
I garn� si� z wdzi�cznoSci� pod ramiona braciszka tul� si� do habitu jego. Dotyka brat d�oni�
bia�� te pe�ne wrzodów i jam oblicza.
W obrzyd�oSci pogr��eni, wskrzeSniecie z uSmiechem m�odzie�ców, a mi�dzy chóry aniel-
skie powiod� was za r�ce najpi�kniejsze panie!...
Zatliwszy tak roje� p�omyki po duszach jak piek�o ciemnych, aby p�omie� wiary w nich roz-
gorza�, przys�oni brat twarz swoj�. I wymadla w d�onie on �al przed PrzenajSwi�tsz� Pann�
na niepohamowanie gniewu Pa�skiego, który smutkiem, n�dz�, cierpieniem i wielkimi szko-
dy cia�a kara wci�� i wci��!...
Udzieli� si� jakby ten sm�t i rycerzowi stoj�cemu opodal. Owia� dusz� tak mocno, �e
zdmuchn�� mu w mySlach nawet groz� miecza zawis�ego nad nim. I oto zaduma� si�, ju� nie
nad swoj�, lecz nad cz�ecz� dol�.
Napatrzy� si� w sukiennicach dozna� pospólstwa i rozwa�a, �e wszystko to razem by�oby jeno
gnuSnymi targi i przetargi mieszczan, gdyby przypadek nie wwiód� mi�dzy t�umy - ot, jakie-
39
goS tam g�adkiego lica pod ró� wiankiem i weso�ych oczu m�odoSci dziewcz�cej. I przyby�o
rojeniu si� tu ludzkiemu gdyby skrzyde� lekkoSci, na których zakoleba�a si� ludziom jakby
ochota sama i radoS� �ycia serdeczna! Motyl jasnobarwny, rzekniesz - Psychy wys�annik,
powiadaj� goliardy - zatrzepota� tu nad gnuSnymi g�owami. I spali� si� �m� u pokusy pierw- [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Archiwum