[ Pobierz całość w formacie PDF ]
przyczyna sprawcza i sku-tek, bo najpierw jest plan i chęć budowania domu, a
potem budowniczy, jego praca i na koniec dom. Skutek nieistniejÄ…cy, nie
urzeczywistniony nie może działać fizycznie przed swoim zaistnieniem. Piec nie
grzeje, jeśli się wpierw w nim nie zapali. Tak samo i sakramenty: nie działają
fizycznie, nie wywołają skutku, przed swoją przyczyną sprawczą - przed męką
Chrystusa.
/31/ a. 6 na 3. Dosłownie: według porządku przyczyny formalnej pierwej z natury
są skutki pozytywne niż prywatne (tj. polegające na usunięciu czegoś) itd. Według
porządku przyczyny formalnej najpierw jest światło niż usunięcie cienmości,
najpierw jest wlanie laski, niż usunięcie grzechu. Odwrotnie jest według porrądku
przyczyny materialnej, od strony człowieka: najpierw jest usunięcie ciemności niż
wejście światła, usunięcie grzechu niż wlanie łaski uświęcającej. W obu
wypadkach pierwej bierze się nie w sferze czasu, ale w sferze pojęciowej.
/32/ a. 6 na 3. Autor wyznawał to zdanie w Komentarzu do Sentencji. (4 Sent., d.
1, qu. 2, a. 4. qu. 3). Jak widzimy, obecnie je porzuca. Trzy poglÄ…dy o obrzezaniu:
zdaniem jednych: są to Hugo od św. Wiktora, De Sacram., L. 2, p. G, c. 3 : PL
176, 448; Glossa ordin. super Rom. 4, 11 (VI 11B); Glossa Lombardi, super Rom.
4, 11 : PL 191, 1372; Magister, Sent., L. 4, d. 1, c. 9 (QR II, 750); Petrus
Pictaviensis, Sent., L.., 4, d. 1, c. 2 : PL. 211, 1141. Inni utrzymywali; sÄ… to:
Wilhelm z Auxerre, Summa Aurea, p. 4, tr. De Sacram. Vet. Legis, cap. Quid sit
Circumcisio et quis eius effectus (246ra). Jeszcze inni głosili; są to: Aleksander z
Hales, Summa Theol., p. 4, qu. 7, in. 7, a. 5, § 2 (IV, 39vb); Bonawentura, In
Sent., L. 4, d, l, p. 2, a. 2, qu. 3 (QR IV, 44).
ZAGADNIENIE 63
/33/; a. 1. Nauka Kościoła: Sobór Florencki, Dekret dla Omian (1439) uczy:
Wśród sakramentów są trzy: chrzest, bierzmowanie i kaplaństwo, które
wyciskają na duszy znamię, tj. jakiś duchowy, niezniszczalny znak odróżniający
od innych. Stąd też ta sama osoba nie może ich przyjmować powtórnie. Pozostałe
cztery sakramenty nie wyciskajÄ… znamienia i dopuszczajÄ… ich ponawianie (D.
695).
Sobór Trydencki, sesja VII (1547) orzeka: Jeśli ktoś twierdzi, że trzy
sakramenty: chrzest, bierzmowanie i kapłaństwo nie wyciskają w duszy
znamienia, tj. jakiegoÅ› duchowego, nieusuwalnego znaku, wskutek czego nie
można ich powtarzać - niech będzie wyklęty (D. tł52). Teksty Pisma św.: 2 Kor
1, 22; Ef 1, 13; 4, 30.
Znamię lub piętno to łacińskie i greckie `character'.
/34/ a. 2. Autor określa znamię w ramach działów bytu Arystotelesa. Trzecim
działem spośród dziesięciu jest jakość. Ta zaś ma cztery gatunki: 1)
208
przysposobienie względnie sprawność (habitus) i usposobienie, względnie nastrój
(dispositio); 2) władza; 3) szybko ustępujące właściwości (np. czerwony ze
wstydu) i długo lub dłużej trwające (np. ciepłe-zimne, wilgotne-suche, twarde-
miękkie, także barwy, smaki, dzwięki, zapachy); 4) foremność i kształt. Patrz z.
49, 2, t. 11, str. 15n i 270n oraz t. 6, obj. /51/, str. 246. Także t. 3, obj. /12/, str. 248
i t. 15, obj. /60/, str. 213.
Jednym z tych działów jest stosunek (relatio). O nim szeroko w t. 3, obj. /11/ i
/13/, str. 247-252.
Władza może być bierna - do otrzymywania, pobierania czegoś albo czynna - do
czynienia, przekazywania czegoś. Jedna i druga może być cielesna lub duchowa.
/35/ a. 2 zarzut 3. Aleksander z Hales w Sumrna Theol., p. 4, qu. 49, m. 1. a. 1
(IV, 86vb) oraz Bonawentura w In. Sent., L. 4, ci. 6, p. 1, a. unicus, qu. 1 (QR IV,
137) przypisują to określenie Dionizemu. Patrz jednak Albert W., In Sent., L. 4, d.
6, a. 4 (BO XX1X, 123) oraz sam św. Tomasz, In Sent., L. 4, d. 4, qu. 1, a. 2, qu 1.
Cf Dionizy, De Eccl. Hier., c. 2, p. 3, § 4: PG 3, 400.
/36/ a. 2 na 1 i 3. Niektórzy u Aleksandra z Hales w Summa Theol., p. 4, qu. 49,
m. 1, a. 2 (IV, 87vb), Bonawentury w In Sent., L. 4, d. 6, p. 1, a. unicus, qu. 1 (QR
IV, 137), Alberta W. w In Sent., L. 4, d. 6, a. 3 (BO XXIX, 121), Piotra z
Tarantazji w In Sent., L. 4, d. 5, qu. 2, a. 1, qu 1 (Ms. Brug. 187, fol. 17vb).
Na 2. Wilhelm z Auxerre (zm.1232), Summa Aurea, p. 4, tr. De Bapt. Christi, cap.
Quid sit Baptismus 250ra). Także jako niektórzy wymienieni w na l i 3.
/37/ a. 3 wbrew. Jest to określenie obiegowe wśród teologów, spotykane u Alberta
W., In Sent., L. 4, d. 6, a. 4 (BO XXIX, 123); a. 3 (BO XXIX, 122) i
Bonawentury, In Sent., I,. 4, d. 6, p. 1, a. unicus, qu. 1 (QR IV, 137).
Chrystus nie ma znamienia sakramentalnego, ponieważ ono jest władzą
narzędziową i udzieloną częściowo, zaś Chrystus ma pełnię władzy, a chodzi o
Jego władzę kapłaństwa. Chrystus jest założycielem i głową liturgii religii
chrześcijańskiej. Tego to Chrystusa znamię sakramentalne upostaca w duszy
człowieka, w znaczeniu upostacać kogoś w czymś, albo w kimś. Dzięki niemu
dusza człowieka upostaca się do Chrystusa, do najwyższego kapłana: upostaca Go
w sobie Autor używa wyrażenia: configurare Christo lub sacerdotio Christi.
Dotykamy tu najgłębszej tajemnicy, mianowicie ścisłej więzi ochrzczonego z
Chrystusem. Przez znamię chrześcijanin należy do Chrystusa; nosi w sobie
wyciśnięte znamię tej przynależności; co więcej, staje się jakby drugim
Chrystusem , powołanym do pełnienia Jego zadań. Znamię więc nie jest jedynie
jakÄ…Å› ozdobÄ… duszy, albo tylko przygotowaniem do Å‚aski lub przystosowaniem do
niej (patrz a. 2 i 3 oraz art. nast. na 1). [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl freetocraft.keep.pl
przyczyna sprawcza i sku-tek, bo najpierw jest plan i chęć budowania domu, a
potem budowniczy, jego praca i na koniec dom. Skutek nieistniejÄ…cy, nie
urzeczywistniony nie może działać fizycznie przed swoim zaistnieniem. Piec nie
grzeje, jeśli się wpierw w nim nie zapali. Tak samo i sakramenty: nie działają
fizycznie, nie wywołają skutku, przed swoją przyczyną sprawczą - przed męką
Chrystusa.
/31/ a. 6 na 3. Dosłownie: według porządku przyczyny formalnej pierwej z natury
są skutki pozytywne niż prywatne (tj. polegające na usunięciu czegoś) itd. Według
porządku przyczyny formalnej najpierw jest światło niż usunięcie cienmości,
najpierw jest wlanie laski, niż usunięcie grzechu. Odwrotnie jest według porrądku
przyczyny materialnej, od strony człowieka: najpierw jest usunięcie ciemności niż
wejście światła, usunięcie grzechu niż wlanie łaski uświęcającej. W obu
wypadkach pierwej bierze się nie w sferze czasu, ale w sferze pojęciowej.
/32/ a. 6 na 3. Autor wyznawał to zdanie w Komentarzu do Sentencji. (4 Sent., d.
1, qu. 2, a. 4. qu. 3). Jak widzimy, obecnie je porzuca. Trzy poglÄ…dy o obrzezaniu:
zdaniem jednych: są to Hugo od św. Wiktora, De Sacram., L. 2, p. G, c. 3 : PL
176, 448; Glossa ordin. super Rom. 4, 11 (VI 11B); Glossa Lombardi, super Rom.
4, 11 : PL 191, 1372; Magister, Sent., L. 4, d. 1, c. 9 (QR II, 750); Petrus
Pictaviensis, Sent., L.., 4, d. 1, c. 2 : PL. 211, 1141. Inni utrzymywali; sÄ… to:
Wilhelm z Auxerre, Summa Aurea, p. 4, tr. De Sacram. Vet. Legis, cap. Quid sit
Circumcisio et quis eius effectus (246ra). Jeszcze inni głosili; są to: Aleksander z
Hales, Summa Theol., p. 4, qu. 7, in. 7, a. 5, § 2 (IV, 39vb); Bonawentura, In
Sent., L. 4, d, l, p. 2, a. 2, qu. 3 (QR IV, 44).
ZAGADNIENIE 63
/33/; a. 1. Nauka Kościoła: Sobór Florencki, Dekret dla Omian (1439) uczy:
Wśród sakramentów są trzy: chrzest, bierzmowanie i kaplaństwo, które
wyciskają na duszy znamię, tj. jakiś duchowy, niezniszczalny znak odróżniający
od innych. Stąd też ta sama osoba nie może ich przyjmować powtórnie. Pozostałe
cztery sakramenty nie wyciskajÄ… znamienia i dopuszczajÄ… ich ponawianie (D.
695).
Sobór Trydencki, sesja VII (1547) orzeka: Jeśli ktoś twierdzi, że trzy
sakramenty: chrzest, bierzmowanie i kapłaństwo nie wyciskają w duszy
znamienia, tj. jakiegoÅ› duchowego, nieusuwalnego znaku, wskutek czego nie
można ich powtarzać - niech będzie wyklęty (D. tł52). Teksty Pisma św.: 2 Kor
1, 22; Ef 1, 13; 4, 30.
Znamię lub piętno to łacińskie i greckie `character'.
/34/ a. 2. Autor określa znamię w ramach działów bytu Arystotelesa. Trzecim
działem spośród dziesięciu jest jakość. Ta zaś ma cztery gatunki: 1)
208
przysposobienie względnie sprawność (habitus) i usposobienie, względnie nastrój
(dispositio); 2) władza; 3) szybko ustępujące właściwości (np. czerwony ze
wstydu) i długo lub dłużej trwające (np. ciepłe-zimne, wilgotne-suche, twarde-
miękkie, także barwy, smaki, dzwięki, zapachy); 4) foremność i kształt. Patrz z.
49, 2, t. 11, str. 15n i 270n oraz t. 6, obj. /51/, str. 246. Także t. 3, obj. /12/, str. 248
i t. 15, obj. /60/, str. 213.
Jednym z tych działów jest stosunek (relatio). O nim szeroko w t. 3, obj. /11/ i
/13/, str. 247-252.
Władza może być bierna - do otrzymywania, pobierania czegoś albo czynna - do
czynienia, przekazywania czegoś. Jedna i druga może być cielesna lub duchowa.
/35/ a. 2 zarzut 3. Aleksander z Hales w Sumrna Theol., p. 4, qu. 49, m. 1. a. 1
(IV, 86vb) oraz Bonawentura w In. Sent., L. 4, ci. 6, p. 1, a. unicus, qu. 1 (QR IV,
137) przypisują to określenie Dionizemu. Patrz jednak Albert W., In Sent., L. 4, d.
6, a. 4 (BO XX1X, 123) oraz sam św. Tomasz, In Sent., L. 4, d. 4, qu. 1, a. 2, qu 1.
Cf Dionizy, De Eccl. Hier., c. 2, p. 3, § 4: PG 3, 400.
/36/ a. 2 na 1 i 3. Niektórzy u Aleksandra z Hales w Summa Theol., p. 4, qu. 49,
m. 1, a. 2 (IV, 87vb), Bonawentury w In Sent., L. 4, d. 6, p. 1, a. unicus, qu. 1 (QR
IV, 137), Alberta W. w In Sent., L. 4, d. 6, a. 3 (BO XXIX, 121), Piotra z
Tarantazji w In Sent., L. 4, d. 5, qu. 2, a. 1, qu 1 (Ms. Brug. 187, fol. 17vb).
Na 2. Wilhelm z Auxerre (zm.1232), Summa Aurea, p. 4, tr. De Bapt. Christi, cap.
Quid sit Baptismus 250ra). Także jako niektórzy wymienieni w na l i 3.
/37/ a. 3 wbrew. Jest to określenie obiegowe wśród teologów, spotykane u Alberta
W., In Sent., L. 4, d. 6, a. 4 (BO XXIX, 123); a. 3 (BO XXIX, 122) i
Bonawentury, In Sent., I,. 4, d. 6, p. 1, a. unicus, qu. 1 (QR IV, 137).
Chrystus nie ma znamienia sakramentalnego, ponieważ ono jest władzą
narzędziową i udzieloną częściowo, zaś Chrystus ma pełnię władzy, a chodzi o
Jego władzę kapłaństwa. Chrystus jest założycielem i głową liturgii religii
chrześcijańskiej. Tego to Chrystusa znamię sakramentalne upostaca w duszy
człowieka, w znaczeniu upostacać kogoś w czymś, albo w kimś. Dzięki niemu
dusza człowieka upostaca się do Chrystusa, do najwyższego kapłana: upostaca Go
w sobie Autor używa wyrażenia: configurare Christo lub sacerdotio Christi.
Dotykamy tu najgłębszej tajemnicy, mianowicie ścisłej więzi ochrzczonego z
Chrystusem. Przez znamię chrześcijanin należy do Chrystusa; nosi w sobie
wyciśnięte znamię tej przynależności; co więcej, staje się jakby drugim
Chrystusem , powołanym do pełnienia Jego zadań. Znamię więc nie jest jedynie
jakÄ…Å› ozdobÄ… duszy, albo tylko przygotowaniem do Å‚aski lub przystosowaniem do
niej (patrz a. 2 i 3 oraz art. nast. na 1). [ Pobierz całość w formacie PDF ]