[ Pobierz całość w formacie PDF ]
52
W. Churchill, dz. cyt., t.VI, ks. 2, s. 72 75. Po zako czeniu konferencji prezydent pisa do Stalina, i Ja ta przybli y
moment odniesienia zwyci stwa i po o enia fundamentów trwa ego pokoju . Wspólny wysi ek wojskowy aliantów zapewni
za szybkie osi gni cie naszego wspólnego celu wiata yj cego w pokoju opartego na wzajemnym zrozumieniu i wspó -
pracy .
53
J. Fenby, dz. cyt., s. 556.
54
W. Materski, dz. cyt., s. 177.
55
Tam e, s. 180 182. Ze wzgl du na stan pokoju pomi dzy ZSRR a Japoni , w pierwszej fazie (21 sierpnia 28 wrze nia)
spotkali si przedstawiciele Stanów Zjednoczonych (E. Sttetinus), Wielkiej Brytanii (A. Cadogan) i ZSRR (A. Gromyko).
W drugiej fazie (29 wrze nia 7 pa dziernika) na rozmowach przedstawiciele Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii
i Chin (W. Koo).
178
proszona Polska, która mia a uczestniczy w konferencji dopiero kiedy powstanie Rz d Jedno ci Na-
rodowej. Natomiast do grona pa stw za o ycielskich dopuszczono pod naciskiem Moskwy Ukrain
i Bia oru . 26 czerwca rozpocz o si podpisywanie dwóch przyj tych trzy dni wcze niej dokumen-
tów: Karty Narodów Zjednoczonych i Statutu Mi dzynarodowego Trybuna u Sprawiedliwo ci. Obra-
dy zamkn w tym samym dniu nast pca Roosevelta Harry Truman.
Wspólna polityka Wielkiej Trójki zacz a si krzy owa w coraz szybszym tempie. ZSRR za-
cz prowadzi polityk faktów dokonanych. Pierwszym tego przejawem by rz d w Rumunii, który
mimo sprzeciwu króla Micha a zosta zorganizowany tak, jak tego yczy sobie Stalin56. Nast pnym
przejawem bezkarno ci Moskwy by o aresztowanie szesnastu przywódców polskiego podziemia zwa-
bionych na rozmowy z przedstawicielami ZSRR. 21 czerwca równocze nie z obradami Komisji Mo-
skiewskiej maj cej zreorganizowa Polski Rz d Jedno ci Narodowej zosta og oszony wyrok. By to
nieprzypadkowy termin, poniewa Stalin bezpodstawnie oskar y obywateli polskich o wspó prac
z III Rzesz , co mia o na celu zdyskredytowa rz d londy ski w oczach zachodnich aliantów. W ten
sposób tak e w Polsce zainstalowa podleg y mu rz d57. Jeszcze wcze niej, bo w kwietniu zosta y
podpisane uk ady o przyja ni, pomocy wzajemnej i wspó pracy pomi dzy ZSRR a Jugos awi i Rz -
dem Tymczasowym, który nie by uznawany za przedstawiciela pa stwa polskiego, co by o z ama-
niem postanowie ja ta skich58. Te wydarzenia w bardzo przejrzysty sposób pokazywa y jak Stalin
postrzega powojenny kszta t Europy. Tak e Stany Zjednoczone i Wielka Brytania przekona y si
w ten sposób, e dyktator, z którym razem walczyli w wojnie teraz nie cofnie si przed niczym aby
zdominowa Europ i umocni pozycj ZSRR.
W nast pstwie coraz wi kszych rozbie no ci pomi dzy sojusznikami, a tak e zmiany na szczy-
cie w Waszyngtonie warunkiem dalszej wspó pracy by o spotkanie Mo otowa z nowym prezydentem
USA Harrym Trumanem oraz jego udzia w konferencji w San Francisco, na co przysta Stalin59.
Przed ostatnim spotkaniem, które odby o si ju po kapitulacji III Rzeszy i zako czeniu wojny w Eu-
ropie, wiadomo by o, e Zachód nie jest w stanie narzuci adnej decyzji wbrew interesom radzieckim
w sprawach adu powojennego. Ostatnie spotkanie trzech szefów rz dów w zmienionym sk adzie od-
56
W. Churchill, dz. cyt., t. VI, ks. 2, s. 94 96. Post powanie Stalina potwierdza o, e deklaracja o wyzwolonej Europie pozo-
staje tylko z udn nadziej Churchilla i Roosevelta.
57
J. Fenby, dz. cyt., s. 567. Strona brytyjska apelowa a do prezydenta USA o zmian swej polityki. Roosevelt jednak ca y
czas wierzy w pokojowe rozstrzygni cie powojennego adu wspólnie z ZSRR. Tak zwraca si Churchill w li cie do prezy-
denta USA : Czy mamy pozwoli , aby my si stali stron narzucaj c Polsce i innym pa stwom Europy Wschodniej rosyj-
sk wersj demokracji? .
58
W. Materski, dz. cyt., s. 200.
59
Tam e, dz. cyt., s. 196. Mo otow spotka si z Trumanem w dniach 22 23 kwietnia 1945 r. Rozmawiaj c z nowym prezy-
dentem przekona si o zmianie dotychczasowego kursu korzystnej polityki USA wobec ZSRR o czym poinformowa Stali- [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl freetocraft.keep.pl
52
W. Churchill, dz. cyt., t.VI, ks. 2, s. 72 75. Po zako czeniu konferencji prezydent pisa do Stalina, i Ja ta przybli y
moment odniesienia zwyci stwa i po o enia fundamentów trwa ego pokoju . Wspólny wysi ek wojskowy aliantów zapewni
za szybkie osi gni cie naszego wspólnego celu wiata yj cego w pokoju opartego na wzajemnym zrozumieniu i wspó -
pracy .
53
J. Fenby, dz. cyt., s. 556.
54
W. Materski, dz. cyt., s. 177.
55
Tam e, s. 180 182. Ze wzgl du na stan pokoju pomi dzy ZSRR a Japoni , w pierwszej fazie (21 sierpnia 28 wrze nia)
spotkali si przedstawiciele Stanów Zjednoczonych (E. Sttetinus), Wielkiej Brytanii (A. Cadogan) i ZSRR (A. Gromyko).
W drugiej fazie (29 wrze nia 7 pa dziernika) na rozmowach przedstawiciele Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii
i Chin (W. Koo).
178
proszona Polska, która mia a uczestniczy w konferencji dopiero kiedy powstanie Rz d Jedno ci Na-
rodowej. Natomiast do grona pa stw za o ycielskich dopuszczono pod naciskiem Moskwy Ukrain
i Bia oru . 26 czerwca rozpocz o si podpisywanie dwóch przyj tych trzy dni wcze niej dokumen-
tów: Karty Narodów Zjednoczonych i Statutu Mi dzynarodowego Trybuna u Sprawiedliwo ci. Obra-
dy zamkn w tym samym dniu nast pca Roosevelta Harry Truman.
Wspólna polityka Wielkiej Trójki zacz a si krzy owa w coraz szybszym tempie. ZSRR za-
cz prowadzi polityk faktów dokonanych. Pierwszym tego przejawem by rz d w Rumunii, który
mimo sprzeciwu króla Micha a zosta zorganizowany tak, jak tego yczy sobie Stalin56. Nast pnym
przejawem bezkarno ci Moskwy by o aresztowanie szesnastu przywódców polskiego podziemia zwa-
bionych na rozmowy z przedstawicielami ZSRR. 21 czerwca równocze nie z obradami Komisji Mo-
skiewskiej maj cej zreorganizowa Polski Rz d Jedno ci Narodowej zosta og oszony wyrok. By to
nieprzypadkowy termin, poniewa Stalin bezpodstawnie oskar y obywateli polskich o wspó prac
z III Rzesz , co mia o na celu zdyskredytowa rz d londy ski w oczach zachodnich aliantów. W ten
sposób tak e w Polsce zainstalowa podleg y mu rz d57. Jeszcze wcze niej, bo w kwietniu zosta y
podpisane uk ady o przyja ni, pomocy wzajemnej i wspó pracy pomi dzy ZSRR a Jugos awi i Rz -
dem Tymczasowym, który nie by uznawany za przedstawiciela pa stwa polskiego, co by o z ama-
niem postanowie ja ta skich58. Te wydarzenia w bardzo przejrzysty sposób pokazywa y jak Stalin
postrzega powojenny kszta t Europy. Tak e Stany Zjednoczone i Wielka Brytania przekona y si
w ten sposób, e dyktator, z którym razem walczyli w wojnie teraz nie cofnie si przed niczym aby
zdominowa Europ i umocni pozycj ZSRR.
W nast pstwie coraz wi kszych rozbie no ci pomi dzy sojusznikami, a tak e zmiany na szczy-
cie w Waszyngtonie warunkiem dalszej wspó pracy by o spotkanie Mo otowa z nowym prezydentem
USA Harrym Trumanem oraz jego udzia w konferencji w San Francisco, na co przysta Stalin59.
Przed ostatnim spotkaniem, które odby o si ju po kapitulacji III Rzeszy i zako czeniu wojny w Eu-
ropie, wiadomo by o, e Zachód nie jest w stanie narzuci adnej decyzji wbrew interesom radzieckim
w sprawach adu powojennego. Ostatnie spotkanie trzech szefów rz dów w zmienionym sk adzie od-
56
W. Churchill, dz. cyt., t. VI, ks. 2, s. 94 96. Post powanie Stalina potwierdza o, e deklaracja o wyzwolonej Europie pozo-
staje tylko z udn nadziej Churchilla i Roosevelta.
57
J. Fenby, dz. cyt., s. 567. Strona brytyjska apelowa a do prezydenta USA o zmian swej polityki. Roosevelt jednak ca y
czas wierzy w pokojowe rozstrzygni cie powojennego adu wspólnie z ZSRR. Tak zwraca si Churchill w li cie do prezy-
denta USA : Czy mamy pozwoli , aby my si stali stron narzucaj c Polsce i innym pa stwom Europy Wschodniej rosyj-
sk wersj demokracji? .
58
W. Materski, dz. cyt., s. 200.
59
Tam e, dz. cyt., s. 196. Mo otow spotka si z Trumanem w dniach 22 23 kwietnia 1945 r. Rozmawiaj c z nowym prezy-
dentem przekona si o zmianie dotychczasowego kursu korzystnej polityki USA wobec ZSRR o czym poinformowa Stali- [ Pobierz całość w formacie PDF ]